Các Loại Móng Nhà Phố: Nền Tảng Vững Chắc Cho Ngôi Nhà Bền Đẹp

Móng nhà, như một phần quan trọng của quá trình xây dựng, đóng vai trò chính yếu trong việc chịu tải trọng và đảm bảo tính ổn định cho ngôi nhà. Trong ngữ cảnh của các căn nhà phố, việc lựa chọn loại móng phù hợp đóng vai trò quan trọng để đảm bảo bền vững và an toàn của công trình.

Tùy vào đặc điểm của công trình, đặc điểm địa hình… để chúng ta đưa ra giải pháp thi công tiết kiệm chi phí cũng như nhân công cho gia chủ. Thông thường khi thiết kế nhà dân dụng chúng ta thường bỏ qua công tác khảo sát địa chất. Đối với các công trình nhỏ, thấp tầng thì công tác này được thi công và thiết kế dựa vào kinh nghiệm cũng như các nhà xung quanh đã được xây dựng. Nhưng đối với các công trình lớn, công trình nhà cao tầng thì công tác khảo sát địa chất là công thể thiếu. Như vậy thì các loại móng nhà là gì?

 

Móng nhà là gì?

Móng nhà chính là phần tổ hợp kết cấu bên dưới cùng của nhà có thể bằng gạch, đá hộc hay bê tông…. Móng nhà sẽ là phần chịu tải toàn bộ tải trọng của công trình xuống dưới lớp nền đất. Móng đảm bảo được chất lượng khi có thể chịu được tải trọng của toàn bộ căn nhà hoặc có thể lún đều, lún trong khoảng sai số cho phép không gây nên các hiện tượng lún, nứt tường hoặc mái. Móng nhà chính là một yếu tố quyết định sự bên vững của công trình. Vậy thì trong công trình xây dựng thì bao gồm những phần móng gì và khi nào thì dùng móng nào cho phù hợp.

Các loại móng nhà dân dụng thường dùng

1. Móng băng là gì:

Móng bằng là một dải móng được thiết kế chịu lực và nối các điểm cọc của móng. Tùy theo điều kiện và đặc điểm của công trình chúng ta sẽ có 2 loại móng băng

Móng băng 1 phương: Là loại móng băng và được thiết kế theo phương dọc hoặc phương ngang. Móng băng 1 phương thường sẽ phải to hơn là móng băng 2 phương do cả 1 phương đó chịu tải toàn bộ tải trọng của căn nhà

Móng băng 2 phương: là móng băng được thiết kế theo cả 2 phương ngang và dọc chịu tải cho cả công trình, đối với loại móng băng này thường được dùng nhiều hơn.

Móng băng thường được dùng nhiều cho nhà phố và với các loại công trình nhà từ 3 tầng trở lên sẽ sử dụng móng băng, đối với nhà 1, 2 tầng sẽ sử dụng móng đơn.

Ưu điểm của móng băng

Móng băng không cần ép cọc nên có thể dễ dàng thi công trong hẻm nhỏ. Ngoài ra, móng băng có độ lún đều hơn móng đơn, giúp giữ vững tường và cột trong quá trình xây dựng cũng như trong suốt thời gian sử dụng sau này. 

Nhược điểm của móng băng

Móng băng là loại móng nông nên sức chịu tải không lớn, chỉ phù hợp với nhà dân dụng nhỏ, từ 3 tấm đổ lại. Bên cạnh đó, móng băng chỉ phù hợp thi công trên những nền đất cứng, địa chất tốt. Đối với các nền đất nằm trong khu vực có địa chất yếu thì không thể thi công móng băng được. Xét về thời gian thi công, thi công móng băng lâu hơn so với móng cọc.

2. Móng đơn là gì:

Móng đơn là loại móng đỡ bằng trụ cột, đế cột. Móng đơn thường nằm riêng lẻ nhau và có hình dạng là hình vuông, hình chữ nhật… Móng đơn được sử dụng nhiều trong các công trình nhỏ lẻ và có chi phí thi công thấp nhất trong các loại móng. Móng đơn thường được gọi là móng trụ hay móng cốc theo cách gọi của dân gian với cách thi công nhanh nên chi phí thi công các loại móng này sẽ giảm được khá nhiều cả vật tư lẫn nhân công.

Ưu điểm của Móng Đơn:

1. Đơn Giản và Tiết Kiệm Chi Phí:

   • Móng đơn đơn giản trong thiết kế và thi công, giúp giảm thiểu chi phí xây dựng so với các loại móng phức tạp hơn.

2. Thích Hợp Cho Nhà Nhỏ và Cấu Trúc Nhẹ:

   • Phù hợp cho những ngôi nhà phố nhỏ và có cấu trúc nhẹ, nơi tải trọng không đặt ra nhiều áp lực lên móng.

3. Xử Lý Được Trong Thời Gian Ngắn:

   • Móng đơn thường có thể được xây dựng và hoàn thành nhanh chóng, giảm thiểu thời gian xây dựng.

4. Khả Năng Chịu Tải Trọng Cao Trong Trường Hợp Cụ Thể:

   • Trong một số trường hợp, móng đơn vẫn có khả năng chịu tải trọng đủ lớn, đặc biệt là đối với các công trình nhỏ và nhà phố truyền thống.

Nhược điểm của Móng Đơn:

1. Hạn Chế Trong Tải Trọng:

   • Không phù hợp cho các công trình lớn hoặc có yêu cầu tải trọng cao, nơi móng đơn có thể không đáp ứng đủ nhu cầu về ổn định.

2. Khả Năng Chịu Lực Chưa Đồng Đều:

   • Móng đơn có thể gặp khó khăn khi phải chịu đựng lực tác động không đồng đều từ các kết cấu trên mặt đất.

3. Khả Năng Bị Ảnh Hưởng Bởi Đặc Điểm Đất Đai:

   • Các điều kiện đất đai không ổn định có thể tạo ra vấn đề cho móng đơn, đặc biệt là ở những khu vực có đất đai phong phú và có khả năng chuyển động.

4. Có Thể Gặp Vấn Đề Khi Đất Nền Có Biến Động:

   • Trong trường hợp đất nền có xu hướng co ngót, đất đai chuyển động, móng đơn có thể gặp khó khăn trong việc duy trì tính ổn định.

5. Khả Năng Gây Nứt Gãy:

   • Móng đơn có thể dễ gặp vấn đề về nứt gãy do tải trọng không đồng đều hoặc do ảnh hưởng của những yếu tố bên ngoài.

3. Móng bè là gì:

Móng bè là một bản lớn dưới cột rộng theo 2 phương,  lợi ích của móng bè là thi công trên mặt đất, đào không sâu và trên một mặt bằng lớn tận dụng lớp đất tốt bên trên. Bề dày của móng bè từ 0.5 đến 2m với 2 phương chịu lực, cốt thép được bố trí 2 lớp, lớp trên được giữ bởi giá đỡ.

4. Móng cọc

Móng cọc được dùng phổ biến nhất trong trường hợp tải trọng công trình khá lớn hay trong điều kiện địa chất yếu, giải pháp móng cọc luôn được xem là giải pháp thuận lợi nhất do đặc tính phong phú về cấu tạo vật liệu học của cọc.

Ưu điểm của Móng Cọc:

1. Chịu Lực Cao:

   • Móng cọc thường có khả năng chịu tải trọng cao, đặc biệt là trong điều kiện đất đai không ổn định.

2. Phù Hợp Cho Công Trình Lớn:

   • Thích hợp cho các công trình lớn với yêu cầu tải trọng và ổn định cao.

3. Khả Năng Tư Duy Trong Đất Đai Xấu:

   • Có thể được sử dụng hiệu quả trong các khu vực có đất đai co ngót, đất đai chuyển động hoặc đất đai có khả năng chịu lực kém.

4. Dễ Kiểm Soát Sự Co Ngót Của Đất:

   • Móng cọc giúp kiểm soát sự co ngót của đất và giảm thiểu ảnh hưởng của các yếu tố môi trường lên nền móng.

5. Tiết Kiệm Diện Tích Xây Dựng:

   • Cho phép xây dựng trong những khu vực có diện tích hạn chế, vì không cần nền móng rộng lớn trải ra.

6. Thời Gian Xây Dựng Ngắn Hạn:

   • Quá trình xây dựng móng cọc có thể diễn ra nhanh chóng, giảm thiểu thời gian xây dựng toàn bộ nền móng so với các phương pháp khác.

Nhược điểm của Móng Cọc:

1. Chi Phí Cao:

   • Việc xây dựng móng cọc thường đòi hỏi chi phí lớn hơn so với các loại móng khác, đặc biệt là khi sử dụng cọc thép.

2. Khả Năng Gây Tiếng Ồn và Rung:

   • Trong một số trường hợp, quá trình đóng cọc có thể gây tiếng ồn và rung động, ảnh hưởng đến các công trình xung quanh.

3. Khả Năng Gặp Vấn Đề Nứt Gãy:

   • Móng cọc có khả năng gặp vấn đề về nứt gãy do tác động của tải trọng và yếu tố môi trường.

4. Yêu Cầu Kỹ Thuật Cao:

   • Yêu cầu kỹ thuật và thiết kế chặt chẽ để đảm bảo cọc được đặt đúng vị trí và có khả năng chịu lực tốt nhất.

5. Ảnh Hưởng Đến Môi Trường:

   • Việc sử dụng cọc thép có thể tạo ra ảnh hưởng đến môi trường, đặc biệt là nếu không được xử lý và tái chế đúng cách.

a. Phân loại móng cọc:

1. Móng cọc đài thấp

Là móng cọc trong đó các cọc hoàn toàn chịu nén và không hịu tốn, với tải trọng do cột truyền xuống thấp bao gồm lực đứng N, monen M và lực ngang H; trong đó lực ngang H được xem là cân bằng cới áp lực bị động của đất theo độ sâu đặt móng tối thiểu.

2. Móng cọc đài cao

Khi chiều sâu chôn móng nhỏ hơn hmin móng cọc được tính theo dạng móng cọc đài cao, theo đó các móng cọc sẽ chịu uốn nén và như vậy ta tính toán theo móng cọc đài cao để xác định nội lực trong cọc.

b. Cấu tạo móng cọc.

Tùy theo cấu tạo của vật liệu, cọc được chia thành các loại như sau:

Cọc gỗ:

• Dùng trong công trình nhỏ tạm thời.
• Vận chuyển nhẹ nhàng.
• Sức chịu tải nhỏ, dêc bị mục nên chỉ được sử dụng trong điều kiện thấp hơn mực nước ngầm 50cm.

Cọc bê tông cốt thép

• Được sử dụng rộng rãi với kích thước tùy ý, tuy nhiên không nên dài quá 24m, được thực hiện thành đoạn và nói với nhau theo nhiều cách như hình bằng manchon hay giáp đầu.
• Tải trọng tối đa được khuyến cáo không nên quá 1000kN, tốt nhất là 800kN.
• Kích thước ché tạo là 20×20; 25×25; 30×30…, nếu sử dụng tải lớn hơn tốt nhất là dùng cọc khoan nối.
• Cốt thép bố trí trong cọc theo quy định không được nhỏ hơn 0,3-0,4%

Cọc thép:

• Do tính năng kháng uốn tốt, cọc théo được dùng cho các công trình vĩnh cửu, công trình chịu tải trọng đứng lớn hay công trình chịu tải trọng ngang như bến cảng, phổ biến nhất là cọc dạng bản.
• Tải trọng tối đa 1000kN
• Dài không hạn định, dễ nối, có thể xuyên qua các chướng ngại vật, hay sét cứng nhất, như xuyên qua lớp sạn laterit.
• Phải có biện pháp chống gỉ.
• Dễ thi công, với búa loại rung hay ép.
• Sức chịu tải theo vật liệu.
• Cọc khoan nhồi:
• Bằng thiết bị khoan với đường kính từ 60-120cm tạo thành hố khoan sâu với sự hỗ trợ của mùn khoan(bentonit) tạo cho thành hố khoan thẳng đứng không bị sụp, sau đó đổ bê tông, cốt thép được đặt

Cọc hỗn hợp:

• Loại cọc này ít được phổ biến, sử dụng chủ yếu cho công trình tạm thời. Cọc hỗn hợp bao gồm 2 phần: phần dưới là gỗ đặt dưới mực nước ổn định 0,5m, phần trên là bê tông.

c. Cấu tạo đài cọc:

• Đài cọc được cấu tạo để liên kết các cọc còn lại với nhau, các cọc thường được chôn trong đài móng.
• Khoảng cách e giữa hai cọc là 3D, cọc chống chịu mũi giảm xướng còn 2D, cọc xiên là 1,5D
• Khoảng cách từ mép cọc đến mép đài lớn hơn 1/2D
• Độ sâu chôn cọc vào trong đài phải lớn hơn 2D và không lớn hơn 120cm với đầu cọc nguyên.
• Với đầu cọc được đập bể, chiều dài của cốt thép cọc chờ phải dài từ 30d-40d(d lad đường kính cọc) và phần ngàm cọc trong đài từ 10-15cm.

d. Bố trí cọc:

Số lượng cọc được chọn trên cơ sở: n=(1,2 ->1,4)x tải trọng thẳng đứng/khả năng sử dụng 1 cọc. Tùy theo giá trị monen gây nên lệch tâm để chọn số lượng cọc tăng thêm theo cách bố trí cọc tương ứng.

Như vậy đây là phần giới thiệu về các loại móng. Về cơ bản đối với công trình nhà ở dân dụng thì không có quá nhiều các loại móng mà chỉ có 4 loại mà thôi. Và các loại móng cũng không quá phức tạp như chúng tôi đã trình bày ở trên này. Nhưng tôi hi vọng rằng bài viết này thực sự không quá khó để các bạn có thể có cái nhìn tổng quát hơn về các loại móng nhà trong xây dựng dân dụng. Bài viết có thể còn có thiếu xót rất mong các bạn có thể góp ý để tôi cải thiện thêm.

Khám Phá Quy Trình Thi Công Móng Băng Chuyên Nghiệp ?

Quy trình thi công móng băng là một phần quan trọng trong xây dựng, đặc biệt là khi xây dựng các công trình có yêu cầu về ổn định và chịu lực cao. Với sự kỳ công và chuyên nghiệp, quy trình này đảm bảo nền móng vững chắc, là nền tảng cho sự ổn định và an toàn của toàn bộ công trình xây dựng.

Trước khi tiến hành thi công móng băng, bạn cần phải giải phóng mặt bằng khu đất xây dựng, san bằng thật đều, chuẩn bị sẵn sàng các máy móc, thiết bị, tập kết vật tư cần thiết như sắt, thép, xi măng,... để quá trình thi công diễn ra nhanh chóng, thuận lợi, đáp ứng ứng đầy đủ và chính xác các thông số kỹ thuật.

Quy trình thi công móng băng cho nhà phố được thực hiện như sau:

Tập kết vật tư: đá xanh 4x6, cát, xi măng,…

Sau khi thiết kế được xác định, quá trình đào đất sẽ diễn ra để tạo không gian cho việc đặt nền móng. Độ sâu của móng thường phụ thuộc vào yêu cầu kỹ thuật và điều kiện của đất đai.

Làm phẳng bề mặt hố móng bằng đá xanh 4x6. 

Đổ bê tông lót mác 100. Để tạo ra đáy móng chắc chắn, việc đổ bê tông sẽ được thực hiện. Chất lượng của bê tông và quy trình đúc đáy móng đều quan trọng để đảm bảo tính ổn định và độ bền của nền móng.

Gia công giằng móng, đưa vào đúng vị trí trong bản vẽ móng. Các thanh cốt thép sẽ được lắp đặt theo đúng bản vẽ thiết kế, tạo ra khung chịu lực cho nền móng. Cốt thép đóng vai trò quan trọng trong việc chống nứt và gia cường độ bền của móng.

Đổ bê tông vào coffa.

Tháo dỡ coffa sau khi bê tông khô và tiến hành san lấp đất, đầm chặt nền, gia công lắp đặt đà kiềng, xây hố móng bằng gạch cháy, xây bể tự hoại, hố ga.